Thugú moladh, a raibh tuillte go maith ar ceapachán an Ollaimh Kerstin Mey mar uachtarán eatramhach ar Ollscoil Luimnigh mar ócáid stairiúl.
Tá sí anios mar an chéad bhean riamh i gceannas ar cheann d’ollscoileanna na hÉireann i stair 400 bliain an oideachais tríú leibhéal in Éirinn.
Rinne Simon Harris, an tAire Ardoideachais nuacheaptha, cur síos air mar “cheapachán stairiúil” atá fíor gan amhras cé gur sean-nath atá ann.
In aon slí, is cás clasaiceach é freisin le ró-bheag, rómhall déanta. Is díotáil damanta san earnáil ardoideachais é gur thóg sé chomh fada seo chun uachtarán a bhfuil ina bhean a cheapadh.
Is rud iontach é an ceapachán, ach níl aon chiall an, mura leanfar le gníomhartha inláimhsithe lena chinntiú an bogadh óna traidisiún de bheith faoi smacht fireann go dochreidte agus go leanann ceannaireacht na n-ollscoileanna ar aghaidh.
Ar Twitter, dhearbhaigh Harris gur “uasteorainn ghloine scriosta” a bhí i gceist leis an gceapachán – dearcadh róshimplithe ar na constaicí atá roimh mhná sa saol acadúil.
Ag smaoinigh gurb é ceapachán amháin a raibh riachtanach chun an tsíleáil ghloine a “scriosadh” tá dímheas á léiriú aige ar mhná a bhí ag tacú le comhionannas níos mó sa saol acadúil le blianta fada.
Tá stair mheascatha ag ollscoileanna na hÉireann maidir le comhionannas inscne. Tá tearcghnóthachtáil déanta ag ollscoileanna na hÉireann go seasta ar Athena SWAN, an tionscnamh atá deartha chun cothromaíocht inscne a fheabhsú sa tríú leibhéal.
I Mí na Samhna, thuairiscigh an nuachtán seo go bhfuil iarrachtaí an chomhionannais inscne i gColáiste na Tríonóide á “bhac ag an struchtúr ilroinnte” ina mbíonn go leor príomhpháirtithe leasmhara ag idirghníomhú lena chéile, de réir tuarascála rúnda.
I 2017, cáineadh Patrick Prendergast mar gheall nar cheap sé ach ochtar ban ar a Chomhairle Propaist 46 ball, a ghníomhaíonn mar líonra pearsanta d’earnálacha éagsúla don Phropast Patrick Prendergast.
Go dtí go dtéann ollscoileanna i ngleic i gceart leis an iliomad constaicí struchtúracha atá roimh mhná sa saol acadúil, maíonn siad gur leor ceapachán uachtarán mná ar ollscoil chun an tsíleáil ghloine a scriosadh.
Tá bean amháin againn anois, faoi dheireadh, mar uachtarán eatramhach ar ollscoil in Éirinn, nar chóir rud beag a dhéanamh de. Níl a fhios againn, áfach, cathain a cheapfar bean ar dtús chun an róil i gcáil bhuan – beidh sé thar am.
